Πυραμίδα του Χέοπα
Η Πυραμίδα του Χέοπα (επίσης γνωστή ως η Μεγάλη πυραμίδα της Γκίζας ή Μεγάλη Πυραμίδα) είναι η αρχαιότερη και η μεγαλύτερη από τις τρεις πυραμίδες της Νεκρόπολης της Γκίζας, η οποία συνορεύει με τη σύγχρονη πόλη της Γκίζας στην Αίγυπτο. Είναι το αρχαιότερο από τα Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, και το μόνο που σώζεσαι στις μέρες μας. Με βάση μία εγχάραξη σε έναν εσωτερικό θάλαμο της πυραμίδας που ονομάζει μια ομάδα εργασίας, και μία αναφορά στον φαραώ της 4ης Δυναστείας της αρχαίας Αιγύπτου Χέοπα[1][2], οι αιγυπτιολόγοι πιστεύουν ότι η πυραμίδα χτίστηκε σαν τάφος σε διάστημα 10 με 20 χρόνων, και ολοκληρώθηκε περίπου το 2560 π. Χ. Αρχικά με ύψος 146,5 μέτρα (481 πόδια), ήταν το ψηλότερο κτήριο του κόσμου για πάνω από 3.800 χρόνια. Αρχικά η Μεγάλη Πυραμίδα ήταν καλυμμένη με πέτρες επικάλυψης οι οποίες δημιουργούσαν μία λεία και επίπεδη επιφάνεια. Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι η δομή από κάτω. Σήμερα, μπορούμε να δούμε κάποιες από αυτές τις πέτρες επικάλυψης σκορπισμένες γύρω από τη βάσητης πυραμίδας. Υπάρχουν πολλές επιστημονικές και εναλλακτικές θεωρίες για το πώς κατασκευάστηκε η πυραμίδα. Οι πιο αποδεκτές από αυτές διατείνονται ότι χτίστηκε με τη μετακίνηση τεράστιων λίθων από το λατομείο και την τοποθέτησή τους με σύρσιμο και ανύψωση. Υπάρχουν τρεις γνωστοί θάλαμοι μέσα στην Μεγάλη Πυραμίδα. Αυτός που βρίσκεται πιο χαμηλά, είναι σκαμμένος στο βραχώδες υπόστρωμα κάτω από την πυραμίδα, και είναι ημιτελής. Οι λεγόμενοι[3] θάλαμοι της Βασίλισσας και του Βασιλιά, είναι ψηλότερα, χτισμένοι μέσα στο εσωτερικό της πυραμίδας. Η Μεγάλη Πυραμίδα είναι η μόνη γνωστή στη Αίγυπτο που έχει διαδρόμους που και κατεβαίνουν και ανεβαίνουν. Το συγκρότημα της πυραμίδας περιλαμβάνει δύο ναούς νεκρικής λατρείας προς τιμήν του Χέοπα (έναν δίπλα στην πυραμίδα και τον άλλον κοντά στον Νείλο), τρεις μικρότερες πυραμίδες για τις γυναίκες του, καθώς και μία μικρότερη πυραμίδα "δορυφόρο", έναν στεγασμένο διάδρομο που ένωνε τους δύο ναούς, και μικρότερους τάφους μασταμπάδες οι οποίοι ανήκουν σε ευγενείς και βρίσκονται γύρω από την πυραμίδα.
Ιστορία και περιγραφή
Πιστεύεται ότι η πυραμίδα χτίστηκε σαν τάφος για τον φαραώ της 4ης Δυναστείας της αρχαίας Αιγύπτου Χέοπα σε ένα διάστημα 20 χρόνων. Ο Βεζίρης του Χέοπα Χεμιούνου πιστεύεται από κάποιους πως είναι ο αρχιτέκτονας της Μεγάλης Πυραμίδας. Αρχικά με ύψος 146,5 μέτρα, σήμερα λόγω της διάβρωσης και της απουσίας του πυραμιδίου της, η πυραμίδα έχει ύψος 138,8 μέτρα. Κάθε πλευρά είχε μήκος 230,4 μέτρα. Η μάζα της πυραμίδας εκτιμάται στους 5,9 εκατομμύρια τόνους. Ο δε όγκος της είναι περίπου 2.500.000 κυβικά μέτρα. Βάση αυτών των υπολογισμών, το χτίσιμο της πυραμίδας σε 20 χρόνια θα απαιτούσε την τοποθέτηση 800 τόνων πέτρας κάθε μέρα. Ομοίως, καθώς εκτιμάται ότι η πυραμίδα αποτελείται από περίπου 2,3 εκατομμύρια μονόλιθους, για 20 χρόνια απαιτείται η μετακίνηση 12 μονόλιθων την ώρα, κάθε μέρα, 24 ώρες το 24ωρο. Οι πρώτες μετρήσεις ακριβείας της πυραμίδας πραγματοποιήθηκαν από τον αιγυπτιολόγο Φλάιντερς Πέτρι το 1880-82 και δημοσιεύτηκαν στο έργο Οι Πυραμίδες και οι Ναοί της Γκίζας. Όλες σχεδόν οι αναφορές είναι βασισμένες στις μετρήσεις του. Πολλές από τις εξωτερικές πέτρες επικάλυψης καθώς και μονόλιθοι από τους εσωτερικούς θαλάμους της πυραμίδας είναι ταιριασμένοι με τέτοια ακρίβεια, ώστε ο μέσος όρος του κενού στους αρμούς είναι μόνο μισό χιλιοστό.
Η πυραμίδα ήταν το ψηλότερο κτήριο στον κόσμο για 3.800 χρόνια, μέχρι την ολοκλήρωση (περίπου) το 1300 του κωδωνοστασίου του Καθεδρικού του Λίνκολν. Η ακρίβεια της κατασκευής της πυραμίδας είναι τέτοια, που το μήκος των τεσσάρων πλευρών έχουν μια μέση απόκλιση μεταξύ τους μόλις 58 χιλιοστών. Η βάση είναι οριζόντια και επίπεδη με απόκλιση μόλις συν πλην 15 χιλιοστώv. Η πλευρές είναι προσανατολισμένες στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα (με απόκλιση μόλις 4 πρώτων λεπτών της μοίρας (4/60 της μοίρας) με βάση τον γεωγραφικό Βόρειο Πόλο, και όχι τον Μαγνητικό Βόρειο Πόλο, ενώ οι κάθετες γωνίες της ολοκληρωμένης τετράγωνης βάσης της, έχουν ένα μέσο όρο απόκλισης από το να είναι 90 μοίρες, μόλις 12 πρώτα λεπτά της μοίρας (12/60 της μοίρας). Οι διαστάσεις του ολοκληρωμένου έργου σύμφωνα με τον Πέτρι και επόμενες μελέτες, εκτιμάται ότι αρχικά ήταν 280 αιγυπτιακοί βασιλικοί πήχεις ύψος, με μήκος πλευρών 440 πήχεις. Η αναλογία της περιμέτρου διά το ύψος είναι 1760/280, το οποίο ισούται με 2πι, με μια ακρίβεια καλύτερη από 0,05% (που αντιστοιχεί στη γνωστή προσέγγιση της τιμής του πι 22/7). Κάποιοι αιγυπτιολόγοι θεωρούν ότι αυτή η αναλογία ήταν βάση σχεδίου. Ο Βέρνερ έχει γράψει, "Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι παρόλο που οι αρχαίοι αιγύπτιοι δεν μπορούσαν να προσδιορίσουνε με ακρίβεια τη τιμή του πι, στην πράξη το χρησιμοποιούσαν. Ο Πέτρι, συγγραφέας του Πυραμίδες και Ναοί της Γκίζας είχε συμπεράνει: ".αλλά αυτές οι αναλογίες των εμβαδών και των αναλογιών των τόξων είναι τόσο συστηματικές, που θα πρέπει να τις αποδώσουμε στο σχεδιασμό των κατασκευαστών. Άλλοι έχουν επιχειρηματολογήσει ότι οι αρχαίοι αιγύπτιοι δεν είχαν καμία γνώση του αριθμού πι και δεν θα μπορούσαν να τον είχαν περιλάβει στο σχεδιασμό των κτηρίων τους. Πιστεύουν ότι η παρατηρούμενη γωνία κλίσης της πυραμίδας μπορεί να έχει βασιστεί απλά και μόνο στην επιλογή μιας προεπιλεγμένης γωνίας κλίσης, χωρίς να έχουν ληφθούν υπόψη τα συνολικά μεγέθη και οι αναλογίες του τελειωμένου κτηρίου.
Θεωρίες για την κατασκευή
Για τις τεχνικές κατασκευής της πυραμίδας έχουν προταθεί πολλές, και συχνά αντικρουόμενες, θεωρίες. Πολλές διαφωνούν με το αν οι λίθοι σύρθηκαν, ανυψώθηκαν, ή καν μετακυλίστηκαν στο τόπο της κατασκευής. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι για την κατασκευή χρησιμοποιήθηκαν σκλάβοι, αλλά σύγχρονες ανακαλύψεις σε καταυλισμούς εργατών στην Γκίζα, υποδηλώνουν ότι η πυραμίδα χτίστηκε από δεκάδες χιλιάδων εξειδικευμένων εργατών. Ο Βέρνερ υπέθεσε ότι το εργατικό δυναμικό ήταν οργανωμένο ιεραρχικά σε δύο ομίλους των 100.000 ανδρών, οι οποίες ήταν χωρισμένες σε 5 zaa ή phyle των 20.000 ανδρών, οι οποίες διαχωρίζονταν παραπέρα ανάλογα με τις ειδικότητες των εργατών.
Ένα μυστήριο για την κατασκευή της πυραμίδας είναι ο προγραμματισμός. Ο Τζον Ρόμερ ισχυρίζεται ότι χρησιμοποίησαν την ίδια μέθοδο με προηγούμενες και επόμενες κατασκευές, δηλαδή την τοποθέτηση των σχεδίων στο έδαφος με αναλογία 1 προς 1. Γράφει, "ένα τέτοιο διάγραμμα θα μπορούσε να δώσει την αρχιτεκτονική της πυραμίδας με τέτοια ακρίβεια, που δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί με άλλα μέσα". Επίσης επιχειρηματολογεί ότι ο χρόνος κατασκευής της ήταν 14 χρόνια.
Μια σύγχρονη κατασκευαστική μελέτη, σε συνεργασία με τον Μαρκ Λέχνερ και άλλους αιγυπτιολόγους, εκτιμά ότι το συνολικό εγχείρημα χρειάστηκε εργατικό δυναμικό αποτελούμενο από μέσο όρο 14.567 άτομα, και μέγιστο 40.000 άτομα. χωρίς τη χρήση τροχαλιών, του τροχού, και σιδερένια εργαλεία, με τη χρήση της μεθόδου κρίσιμης διαδρομής οι ερευνητές πρότειναν ότι Μεγάλη Πυραμίδα ολοκληρώθηκε από την αρχή μέχρι το τέλος σε περίπου 10 χρόνια.